- توضیحات
-
دسته: استفتائات
كسب، حقوق، شهريه و جوايز بانكها
وصول حقوق ماه بعد از سال خمسى
111. سال خمسى اينجانب بيستم آذرماه است و حقوق آذرماه اينجانب بعد از اين تاريخ وصول مى شود و در ماه بعد مصرف مى شود. آيا به آن خمس تعلّق مى گيرد يا خير؟
ج. حقوق ذكر شده از درآمد سال وصول است.
مخارج مختلف كسب
112. كاسبى در محلّ كسب ملك شخصى يا اجاره اى، مخارجى مى كند كه بعضى مربوط به كسب مى شود و بعضى مربوط به كاسب، (مانند: تلفن، آب، برق و تهويه هوا) و بعضى مخارج اثرى در كسب ندارد. (مانند: بنايى، كارگرى، تعميرات، مثل سنگفرش و...) اگر همه اينها خمس دارد چگونه قيمت گذارى كند؟ در حالى كه بعضى ناياب شده و چندين برابر، قيمت پيدا كرده است؛ مانند تلفن و وسايل تهويه.
ج. آنچه شروط كسب بوده يا مخارج مورد نياز و مطابق شأن بوده در مؤونه است و غير آنها خمس دارد.
خمس جوايز مسابقات
113. آيا جوايز مسابقات، خمس دارد؟
ج. در زايد بر مؤونه، على الاحوط خمس دارد.
كمك هزينه تحصيلى
114. دانشجو هستم و از پدرم كمك مى گيرم، آيا به من يا پدرم خمس تعلق مى گيرد؟
ج. آن چه به شما داده، هر چه از خرج سال زياد آوريد، على الاحوط خمس دارد؛ مگر مجبور به ذخيره براى امر ضرورى در آينده باشيد.
گذاشتن حقوق در اختيار خانواده
115. آيا به پسرى كه نزد پدر و مادر است و حقوق خود را در اختيار آنان مى گذارد، خمس تعلق مى گيرد؟
ج. اگر هر چه دارد را به آنها مى بخشد، خمس ندارد.
خمس درآمد تبليغى ماه رمضان
116. اينجانب سال خمسى خود را اوّل محرم قرار دادهام و فعلاً كه اوّل محرم شده، مقدارى از درآمد تبليغى ماه رمضان مانده است، آيا بايد خمس آن را بدهم؟
ج. بله، خمس دارد.
خمس اجرت و دستمزدى كه هنوز در مقابل آن كار انجام نشده
117. شخصى مبلغ پول از كسى گرفته تا براى او كارى انجام دهد و سال خمسى شخص گيرنده پول فرا رسيده در حالى كه مقدارى از پولها باقى مانده و خرج نشده و هنوز در مقابل آن پول كار نكرده است، آيا به اين پول خمس تعلّق مى گيرد؟
ج. بله، تعلق مى گيرد.
منفعت شغل موقت
118. آيا به منفعت كسب كسى كه شغل و كسب موقّت دارد، خمس تعلّق مى گيرد؟
ج. زايد بر خرج سالش خمس دارد.
درآمد ضمن تحصيل
119. دانشجويى كه براى تأمين هزينه ى تحصيلى خود مدّتى سر كار مىرود، آيا خمس درآمد خود را بايد بپردازد؟
ج. در اضافه بر خرج سال خمس دارد؛ مگر اين كه ناچار از ذخيره تدريجى براى امر ضرورى در آينده باشد كه خمس ندارد. (مسأله 1391 رساله).
كمك هزينه ى دانشگاه
120. آيا به كمك هزينه اى كه از سوى دانشگاه به دانشجويان داده مى شود، خمس تعلّق مى گيرد؟
ج. اگر به صورت قرض نباشد در زايد بر خرج سال، خمس دارد؛ على الاحوط.
شهريه ى موقوفات
121. آيا به شهريه اى كه از موقوفات تأمين مىشود، خمس تعلّق مى گيرد؟
ج. در زايد از خرج سال، خمس دارد؛ على الاحوط.
شهريه طلاب
122. آيا شهريه اى كه طلاّب دريافت مى نمايند، اگر از خرج سال زياد بيايد خمس دارد؟
ج. كسانى كه شهريه به آنها به عنوان اجرت عمل داده مى شود ـ مانند مدرّسين ـ ، در آنها متّجه است كه خمس تعلّق گيرد، در غير آنها كه بابت حقوق به آن داده مى شود تخميس موافق احتياط است.
حقوق بازنشستگى
123. آيا به حقوق بازنشستگى كه به كارمندان و يا بعد از مرگ به خانواده ى آنها داده مىشود، خمس تعلّق مى گيرد؟
ج. مازاد بر مؤونه، خمس دارد.
خمس حقوقى كه بعد از فوت كارگر يا كارمند به خانواده او داده مى شود
124. حقوقى كه بعد از فوت شخص كارگر يا كارمند از طرف سازمان تأمين اجتماعى يا دولت يا شركتهاى مختلف يا بيمه به خانواده متوفى داده مى شود، آيا از درآمد سال محسوب مى شود كه بر زايد آن از مخارج سال خمس تعلق گيرد يا به محض دريافت بايد خمس آن را داد؟
ج. بر زايد آن از مخارج سال خمس تعلق مى گيرد.
پولى كه وزارتخانه در قبال تعهد دانشجو، به عنوان مقررّى به دانشجو مى دهد
125. اينجانب در خارج از كشور به تحصيل اشتغال دارم و هر شش ماه از طرف وزارت علوم، مبلغى به عنوان مقرّرى ارزى به حسابم واريز مى شود. اين مقرّرى در مقابل تعهدى است كه به وزارتخانه مربوطه داده ام تا پس از فراغت از تحصيل، دو برابر مدت تحصيل در اختيار آنها باشم، آيا مبلغ اضافى اين پول، متعلّق خمس است؟
ج. بله، خمس دارد.
شخصى كه گاهى منفعت كسب دارد
126. شخصى كه شغل او كاسبى نيست ولى گاهى منفعت كسب دارد. آيا مى تواند درآمدهاى مختلفى را كه به دست آورده، جداگانه محاسبه كند و اگر مازاد بر مؤونه سال بود، خمسش را بدهد يا اين كه حتما بايد سال خمسى واحد داشته باشد؟
ج. بعد از آن كه يك سال از موقعى كه فايده بر ده بگذرد، بايد خمس مقدارى را كه از خرج سالش زياد آمده بدهد.
خريدن زمين از راه قناعت در زندگى
127. با قناعت و آينده نگرى طىّ چندين سال، از درآمد حاصله چندين قطعه زمين خريدم، آيا به اين زمينها خمس تعلّق مىگيرد؟ در صورت تعلق خمس، به قيمت خريد بايد محاسبه شود يا قيمت فعلى؟
ج. خمس دارند به قيمت فعلى.
دستمزدى كه مسلمان از غير مسلمان و ... مى گيرد
128. دستمزدى كه شخص مسلمان از غير مسلمان (مسيحى، زرتشتى و...) يا مسلمانى كه خمس نمىپردازد، مى گيرد چه حكمى دارد؟
ج. خمس ندارد. (به مسأله 1408 رساله مراجعه شود.)
زمين مسكونى كه اجرت كار بوده
129. مدت دو سال براى پدرم كار مى كردم و او دستمزدم را نمىپرداخت تا اين كه زمينى مسكونى برايم خريد، آيا به اين زمين خمس تعلق مىگيرد؟
ج. چون آن زمين مسكونى مورد نيازتان است، خمس ندارد.
مخلوط شدن پول حقوق با سود سرمايه
130. اگر پولى كه از حقوق بوده و سال از آن نگذشته با سود سرمايه ى خمسدار، مخلوط شده و استفاده كرده، تكليف چيست؟
ج. اگر سود متعلّق خمس بوده، بايد مقدار خمس را با مصالحه به حاكم شرع بپردازد.
